Là một kiến trúc sư (KTS) làm việc tại Cục Phát triển đô thị, Bộ Xây dựng, Ths. KTS. Tạ Thị Thu Hương được biết đến là người tiên phong tại Hà Nội kiến tạo các không gian công cộng trở thành điểm sinh hoạt văn hóa mới cho người dân, mang lại những vẻ đẹp, mới cho Thủ đô. – Báo ảnh Việt NamSinh năm 1984,  tốt nghiệp Đại học Kiến trúc Hà Nội và đang là Nghiên cứu sinh nghành Kinh tế và quản lý xây dựng, Đại học Xây dựng, KTS. Tạ Thị Thu Hương đã mang theo những tâm huyết và khát vọng của một Đảng viên trẻ làm việc năng động và có ích cho xã hội.

Thu Hương luôn trăn trở để cải tạo và biến không gian công cộng tại Hà Nội ngày càng trở nên thu hút và gắn bó với đời sống của người dân. Khi tham gia hội thảo tại các nước phát triển như Đức, Nhật Bản, Thái Lan và các khóa đào tạo tại Đài Loan, Singapore, Trung Quốc… KTS Tạ Thị Thu Hương luôn dành nhiều thời gian đến các không gian công cộng, quan sát và tìm hiểu về cách mà các nước tổ chức nơi gắn kết, giao lưu cho người dân bản xứ và du khách.

Đặc biệt, năm 2017, Thu Hương được mời tham gia khóa đào tạo về “Quy hoạch đô thị và tăng trưởng thông minh” tại Singapore do Chính phủ Mỹ tài trợ trong chương trình sáng kiến Thủ lĩnh trẻ Đông Nam Á. Kết thúc khóa học này, Thu Hương rất tâm đắc với triết lý phát triển của Singapore với câu nói của Cố Thủ tướng Lý Quang Diệu “Think big, do small, action now” “Hãy luôn nghĩ lớn – nghĩ những điều chưa ai làm, nghĩ về tương lai của quê hương đất nước về những điều tốt đẹp, tích cực…”.

Tiến sĩ Tạ Thị Thu Hương và Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Daniel Kritenbrink tham dự lễ khánh thành bức tranh tường chủ đề môi trường.

Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Daniel Kritenbrink trao giải thưởng cho Thu Hương  và những người thực hiện dự án bức tường tại Câu lạc bộ Mỹ.

Thu Hương và các em nhỏ trong một buổi làm quen với vẽ tranh tường.

Thu Hương giúp các bạn nhỏ tuổi làm quen với vẽ, xây dựng ý thức gìn giữ không gian công cộng.

Thu Hương giúp các bạn nhỏ tuổi làm quen với vẽ, và hoàn thiện những tác phẩm về đề tài môi trường.

Về nước, Thu Hương đã sáng lập tổ chức Nghệ thuật kiến tạo cộng đồng (ABC) gồm các kiến trúc sư, các nhà nghiên cứu trẻ, các bạn sinh viên, họa sĩ… Chị đã cùng nhóm ABC chung tay “khoác áo mới cho không gian công cộng” thay đổi diện mạo cho nhiều khu dân cư, không gian công cộng tại Hà Nội và trên cả nước với nhiều bức tranh tương tác 3D mang chủ đề “Nâng cao nhận thức của người dân trong bảo vệ môi trường”… biến không gian công cộng thành điểm sinh hoạt văn hóa mới, văn minh dành cho người dân trên địa bàn.

Khi gia đình Thu Hương chuyển về ở tại khu tập thể Phụ nữ Trung ương, 39 Pháo Đài Láng, Hà Nội, bà con dân phố đã tin tưởng và mong muốn chị có thể giúp cải tạo không gian công cộng tại đây. Sau khi dành nhiều thời gian quan sát không gian chung của cư dân được khai thác và sử dụng, Thu Hương đã đề xuất việc sử dụng tranh tường để làm đẹp không gian công cộng cho khu tập thể với ý tưởng là chủ đề về hình ảnh người phụ nữ Việt Nam đẹp trong lao động, sản xuất, chăm sóc gia đình, yêu thương con cái…

Với sự nhiệt tình và năng lượng tích cực của tuổi trẻ, cùng với sự ủng hộ của bà con dân phố tại 39 Pháo Đài Láng, dự án đầu tiên mà chị Hương thực hiện cùng ABC với tên gọi “Tôn vinh nữ quyền” đã triển khai thành công trong thời gian 4 tháng (từ tháng 10/2017 đến tháng 01/2018) và đã nhận được sự ghi nhận của cộng đồng, truyền thông và UBND Tp. Hà Nội.

Sau dự án này tổ chức ABC tiếp tục hành trình những dự án khác với những bước đi tự tin hơn. Từ đó đến nay, mỗi năm ABC thực hiện từ 1-2 dự án tại các không gian công cộng bao gồm: Dự án“Kết nối Việt Nam ra thế giới” năm 2018 tại Khu tập thể công trình Thăng Long 72 Nguyễn Chí Thanh, Dự án “Cùng bé ứng phó Biến đổi khí hậu” năm 2018 tại trường tiểu học Thới Lai, Tp. Bến Tre, tỉnh Bến Tre; Dự án “Không khí sạch- Thành phố xanh” năm 2019 tại Khu tập thể phòng không không quân Tổ 19 Hoàng Văn Thái; dự án “Nông nghiệp sạch – Thành phố xanh” năm 2019 tại Xã Văn Đức, huyện Gia Lâm và dự án “Môi trường sạch – Hành tinh xanh” năm 2020 tại 19-21 Hai Bà Trưng, Hà Nội.

Khi những dự án này được hoàn thiện, sự biến chuyển lớn nhất mà công chúng nhìn thấy là sự thay đổi về ý thức cũng như quan điểm của mọi người về không gian công cộng. Trước đây, không gian công cộng là không gian “bên ngoài nhà”, mọi người có xu hướng để những đồ vật ít sử dụng hoặc muốn bỏ đi nhưng ngại vận chuyển. Sau khi những bức tranh tường đẹp được hình thành, đã góp phần xác định những ranh giới của các không gian công cộng. Mọi người đã có ý thức hơn, cùng chung tay nâng cấp các không gian, xây dựng ghế ngồi và bảo vệ không gian chung. Tình trạng vứt rác bừa bãi, dán quảng cáo và lấn chiếm không gian chung đã được hạn chế.

Thu Hương đang sửa lại những bức tranh trên tường tại không gian sinh hoạt công cộng tại một dự án do ABC thực hiện.

Bức tranh tường có kích thước lớn là một phần trong dự án lớn nhất của ABC tại khu tập thể Phụ nữ Trung ương, 39 Pháo Đài Láng, Hà Nội.

Một góc không gian Khu tập thể tại 39 Pháo Đài Láng, Hà Nội được ABC trang trí.

Bên cạnh sự sáng tạo, các bức tranh tường còn chứa đựng trong đó nét đẹp văn hóa của Việt Nam, nên các dự án công cộng do tổ chức ABC khởi xướng và thực hiện đã được nhiều tổ chức xã hội và Đại sứ quán (Mỹ, Úc) ủng hộ và vinh danh. Năm 2017, 2019, 2021 KTS Tạ Thị Thu Hương và Tổ chức ABC được Đại sứ quán Mỹ trao tặng chứng nhận nhờ những đóng góp phần lan tỏa giá trị nhân văn và bảo vệ môi trường đến cộng đồng.

KTS Tạ Thị Thu Hương đã và đang nỗ lực sáng tạo đề xuất cải tạo các không gian mới như bức tường tại Phố sách Hai Bà Trưng và không gian đi bộ tại Ngã Tư Sở và nhiều hơn nữa để tạo thêm những điểm nhấn văn hóa cho Thủ đô.

Tạ Ngọc Nam PCT.HĐHTVN-BLSHTVN sưu tầm Theo báo ảnh Việt Nam